Država iz koje se Srbi vraćaju bogatiji nego iz Nemačke: Nikome ne bi ni palo na pamet, svi imaju predrasude
Tokom poslednjih godina evropska domaćinstva suočavaju se sa ozbiljnom krizom troškova života, dodatno pojačanom ratom u Ukrajini i poremećajima u globalnim lancima snabdevanja nakon pandemije. Mnoge porodice primorane su da redukuju potrošnju, a veliki broj domaćinstava i dalje pomno prati svaki trošak, čak i sada kada se inflacija u zoni evra približava ciljanoj stopi Evropske centralne banke od dva procenta.
Jedan od pokazatelja koji najbolje prikazuje finansijsku situaciju građana jeste medijan ekvivalentnog raspoloživog dohotka, prosečan prihod po osobi, prilagođen veličini domaćinstva i obračunat nakon odbitka poreza. Podaci za 2024. godinu pokazuju ogromne razlike među 34 evropske zemlje: od svega 3.075 evra u Albaniji do čak 50.799 evra u Luksemburgu, navodi Euronews.
Države Evropske unije
Kada je reč o državama Evropske unije, najniži medijan beleži Bugarska, 7.811 evra, dok je prosečan nivo u EU 21.582 evra. Hrvatska se nalazi ispod evropskog proseka, sa medijanom od 12.344 evra. Sa druge strane, Luksemburg prednjači, a odmah iza njega rangiraju se Švajcarska i Norveška. Danska, Austrija, Irska, Holandija i Belgija beleže vrednosti između 30 i 35 hiljada evra, dok se iznad proseka EU nalaze i Finska, Nemačka, Švedska i Francuska. Zanimljivo je da Austrija stoji znatno bolje od Nemačke, iako mnogi građani Hrvatske tradicionalno biraju Nemačku kao destinaciju za rad.
Na samom dnu liste nalaze se Severna Makedonija, Turska i Crna Gora, dok unutar EU, pored Bugarske, medijan manji od 10.000 evra imaju Mađarska i Rumunija. Podaci jasno naglašavaju jaz između zapadnih i severnih evropskih država, koje imaju najviše prihode, i južnih i istočnih članica koje značajno zaostaju. Razlika u medijanu između Luksemburga i Bugarske prelazi 40.000 evra.
Kako objašnjava dr Stefano Filauro sa Univerziteta Sapienza u Rimu, stanje zabeleženo 2024. godine odražava dugoročne strukturne faktore poput istorijskih puteva razvoja, stepena industrijalizacije i izgrađenosti socijalnih sistema. Ekonomistkinja Međunarodne organizacije rada (ILO), Đulija De Lacari, dodaje da veća produktivnost omogućava državama da isplaćuju više plate, što značajno utiče na visinu medijana.
Države sa snažnim sektorima kao što su finansije, IT industrija ili visokotehnološka proizvodnja u pravilu imaju više zarade, dok zemlje oslonjene na poljoprivredu ili osnovne uslužne delatnosti ostaju na nižim nivoima prihoda.
Kada se prihodi prilagode standardu kupovne moći (PPS), razlike među državama postaju manje, ali i dalje su velike. Medijan u PPS-u kreće se od 5.098 u Albaniji do 37.781 u Luksemburgu. Prosek EU iznosi 21.245 PPS, dok Mađarska, među članicama Unije, ima najnižu vrednost – 11.199 PPS.
Razlika između najnižeg i najvišeg medijana u EU iznosi oko 26.500 PPS, dok u nominalnom iznosu prelazi gotovo 43.000 evra. Kada se uzme u obzir kupovna moć, zemlje poput Poljske, Rumunije i Bugarske stoje bolje nego prema nominalnim prihodima. Među najvećim ekonomijama EU, Nemačka i Francuska ostaju iznad proseka, dok Italija i Španija zaostaju za ostatkom grupe.
Biznis Kurir/Dnevno.hr
