IZ DIJASPORE U SRBIJU ZA 6 MESECI STIGLO 2,1 MILIJARDA EVRA: Iz ove zemlje i dalje dolazi najviše doznaka

Novac iz inostranstva stiže na račune više od milion građana Srbije, a u proteklih godinu dana porastao je i broj onih koji dobijaju ovu vrstu "pomoći", ali i količina novca koju su primili.

NBS koristi metodologiju platnog bilansa Međunarodnog monetarnog fonda, prema kojoj su doznake obuhvaćene kroz stavku koja se naziva lični transferi i koja obuhvata doznake radnika, penzije i druga socijalna primanja, kao i pomoći i poklone iz inostranstva, upućene fizičkim licima rezidentima Srbije.

Profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu Ljubodrag Savić kaže da su doznake važne za privredu i ukazuje da je dobro što, posle blagog pada tokom perioda pandemije, njihov iznos ponovo raste. On napominje da se u Srbiju godišnje slije oko tri, ili tri i po milijarde evra po osnovu doznaka i napominje da su one bitan deo ekonomskih aktivnosti.

- Još iz vremena Jugoslavije, od kada je otvorena mogućnost da naši radnici idu u Zapadnu Evropu i rade tamo, doznake imaju veliki značaj za našu ekonomiju, odnosno za platni bilans zemlje. To popravlja platni bilans, a taj novac stiže u zemlju, iako država ne mora da se trudi oko njega", objašnjava Savić.

Ukazuje da je značaj doznaka i u tome što se taj novac neretko koristi za otvaranje novih malih biznisa, ali i za renoviranje kuće, kupovinu automobila što implicira da ima veliku važnost i utiče i na potrošnju domaćinstava.

- To je značajan iznos, a za razliku od zaduživanja, državu ništa ne košta. Za privredu je od velike koristi jer neko od tog novca ulaže u posao u Srbiji, napominje Savić.

Prema podacima Narodne banke Srbije, tokom prvih šest meseci 2022. godine priliv po osnovu doznaka iznosio je 2,16 milijardi evra, što je za 31,8 odsto više u odnosu na priliv od 1,64 milijarde evra koliko je zabeleženo u prvoj polovini 2021. godine.

Tokom prošle godine se u Srbiju slilo 3,635 milijardi evra po osnovu doznaka, a u NBS su objasnili da je uticaj pandemije na priliv doznaka u Srbiju bio privremenog karaktera i da je do oporavka ovih tokova došlo već u poslednjem tromesečju 2020. godine, dok je u 2021. priliv doznaka za 3,4 odsto bio veći nego u pretpandemijskoj 2019. godini.

Srbija inače spada u zemlje sa jako visokim doznakama iz inostranstva. Procena Svetske banke je da je 2019. u našu zemlju stiglo oko 4,2 milijarde dolara iz dijaspore, što je više od sedam odsto BDP-a. Te godine količina novca koji su poslali gastarbajteri, ili je stigao kao inostrane penzije, bio je veći od novca koji su uložili u fabrike i druge biznise svi strani investitori.

U registru primalaca 1,1 milion građana

Narodna banka Srbije vodi Jedinstveni registar korisnika novčane doznake od 1. juna 2020. godine. Ovaj registar sadrži podatke o korisnicima koji su koristili platnu uslugu izvršavanja novčane doznake počev od dana stupanja na snagu Odluke o bližim uslovima i načinu vođenja Jedinstvenog registra korisnika novčane doznake, odnosno od 22. februara 2020. godine.

- U njemu se, uz strogo vođenje računa o zaštiti podataka o ličnosti, vode podaci samo o korisnicima novčanih doznaka koje su izvršene putem globalnih servisa za brzi prenos novca Western Union, MoneyGram, Ria, a ne i o novčanim doznakama, odnosno ličnim transferima) koje se izvršavaju preko računa u bankama, navode u NBS.

U njemu je registrovano ukupno 1.116.053 korisnika platne usluge izvršavanja novčane doznake koji su primili novčana sredstva i 470.713 korisnika koji su slali novčana sredstva u inostranstvo.

Rano za podatake o doznakama iz Rusije Ukrajine

Na pitanje da li je od početka rata u Ukrajini, povećan priliv deviza iz Rusije i Ukrajine iz NBS za Euronews Srbija kažu da su podaci o geografskoj strukturi priliva doznaka trenutno dostupni za prvo tromesečje 2022.

Napominju da, pošto je sukob počeo 27. februara, još ne mogu dati preciznu ocenu o kretanju doznaka iz Rusije i Ukrajine pre i posle sukoba.

- Ono što vidimo je da se priliv doznaka iz Rusije i Ukrajine u prvom tromesečju 2022. kretao na prosečnom pretpandemijskom nivou, kažu u NBS.

(Kurir.rs/Blic)