Malo poznata stavka u domaćem zakonodavstvu: I roditelji imaju pravo da naslede porodičnu penziju
Dobro je poznato da pravo na porodičnu penziju ima bračni partner i deca preminulog dok god se školuju, ali je manje poznato da to pravo pripada i njegovim roditeljima.
Ko sve ima pravo na porodičnu penziju
Pravo da naslede porodičnu penziju imaju, kako za Kurir objašnjavaju u Fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje, čak i očuh i maćeha i usvojioci pod određenim uslovima.
- Pravo na porodičnu penziju imaju članovi porodice umrlog korisnika starosne ili invalidske penzije, odnosno umrlog osiguranika koji je ispunio uslove za penziju ili navršio najmanje pet godina staža osiguranja. Pored supružnika, odnosno vanbračnog partnera i dece, pravo na porodičnu penziju mogu ostvariti i roditelji preminulog osiguranika, odnosno korisnika (otac i majka, očuh i maćeha i usvojioci), koje je osiguranik, odnosno korisnik prava izdržavao do svoje smrti. Oni stiču pravo na porodičnu penziju ako je muškarac navršio 65, odnosno žena 60 godina života ili ako su postali potpuno nesposobni za rad - objašnjavaju u Fondu PIO.
Od čega zavisi penzija
Koliku će porodičnu penziju naslediti roditelji, zavisi pre svega od visine penzije koju je u trenutku smrti prima preminuli osiguranik.
- Iznos porodične penzije nije fiksni iznos, već se određuje u procentu od penzije koja pripada, odnosno koja bi pripadala umrlom u momentu smrti. Ako penzija pripada samo članovima uže porodice ili samo članovima šire porodice, iznos penzije se određuje u sledećim procentima: za jednog člana 70%, za dva člana 80%, za tri člana 90%, a za četiri i više članova 100%. Ako penzija pripada i članovima uže porodice i članovima šire porodice, članovima uže porodice iznos porodične penzije se određuje u navedenim procentima, a članovima šire porodice (roditelji, braća, sestre i druga deca bez roditelja koje je umrli izdržavao do smrti) pripada razlika do punog iznosa penzije umrlog - ističu u toj instituciji.
Kada se ostaje bez nje
Međutim, postoje situacije u kojima, iako im po zakonu pripada pravo na porodičnu penziju, roditelji, očuh i maćeha i usvojioci mogu ostati bez nje.
- Ako bi pravo na penziju ostvarila četiri člana uže porodice (100% od iznosa penzije preminulog), u tom slučaju bi roditelju pripalo pravo na porodičnu penziju, ali bez isplate, odnosno mogao bi da bude korisnik, odnosno da mu se isplaćuje razlika do punog iznosa penzije preminulog, tek ako nekom od članova uže porodice prestane pravo - ističu u Fondu PIO.
To jednostavnim rečima rečeno znači da bi baba i deda nasledili porodičnu penziju svog preminulog sina, koji ih je za života izdržavao, tek kada neko od njegove dece prestane da se školuje ili se zaposli, pa bi taj procenat penzije koji je ono primalo mogao da se isplaćuje njima.