U nebranjenom delu kovinskog ležišta na levoj obali Dunava, na širem području naseljenih mesta Malo Bavanište i Beli Breg (KO Gaj, KO Dubovac i KO Kovin), u planu je podvodna eksploatacija uglja i otkrivke. Obimni geološki istražni radovi ovde su identifikovali dva ugljena sloja sa pratećim sedimentima (šljunak, pesak i glina).
Kako je navedeno u planu detaljne regulacije, prosečna energetska vrednost rovnog uglja (lignita) je oko 9.400 kJ/kg, a komercijalnog uglja koji se podvodnom eksploatacijom rešava nečistoća, oko 12.000 kJ/kg. Pored uglja, kao osnovne mineralne sirovine, izdvajaće se i šljunak iz otkrivke.
Dodaje se da svi rezultati dosadašnjih ispitivanja uglja pokazuju da je ugalj iz kovinskog ugljenog basena pogodan kao energetsko gorivo za termoelektrane.
- Podešavanjem širine reza, prilikom otkopavanja plovnog bagera, biće definisana optimalno granulacija uglja za ulaz u termoelektranu. Priprema i prerada uglja za industrijske potrebe vršiće se klasiranjem (kocka, orah, grah i sitan ugalj) - navedeno je u PDR-u.
Prema hemijskim i mineraloško-petrološkim osobinama ugalj Ia, I-Ib i II sloja ugljonosnih polja A i B kovinskog ugljonosnog basena pripada mekim mrkim ugljevima - lignitima (ksilenskim ugljevima) u smeni sa barskim i zemljastim tipovima ugljeva.
Planirana eksploatacija trajaće 44 godine i kao takva je izdeljena u više faza investiranja. Izborom najpovoljnije dinamike eksploatacije planirano je da se u periodu od prve do pete godine realizuje:
- rudnički krug sa infrastrukturnim objektima (kontejnersko naselje, upravna zgrada);
- radionica za mašinsko i električno održavanje;
- radionica pomoćne mehanizacije;
- ostali infrastrukturni objekti;
- izmeštanje dalekovoda i ostalih elektroenergetskih objekata i mreže;
- nabavka osnovne opreme i pomoćne mehanizacije.
U kasnijim fazama do 44. godine, planiran je:
- elaborat za rani javni uvid;
- izgradnja zamenskog odbrambenog nasipa u polju B;
- izmeštanje odbrambenog nasipa u polju A;
- revitalizacija drenažnih kanala;
- revitalizacija putne mreže.
Dinamika eksploatacije je projektovana tako da će se prve godine otkopavati sloj peska do krovine šljunka i pola godine će se otkopavati šljunak. Početkom druge godine se startuje sa otkopavaljem uglja u segmentu. Pesak se u prve četiri godine odlaže uz zapadnu granicu kopa.
Eksploatacija uglja i pratećih sedimenata, prema usvojenoj koncepciji, vršiće se:
- podvodnim otkopavanjem sedimenata sa pet plovnih bagera, dva plovna bagera vedričara i tri refulerna bagera;
- transportom otkopanog materijala, peska cevovodom, uglja i šljunka tračnim transporterima (plovnim i suvozemnim);
- odlaganjem otkopanih sedimenata, peska na spoljašnje i unutrašnje odlagalište, a uglja i šljunka na zasebne deponije sa kojih bi se utovarali u barže.
Prema koncepcijskom rešenju eksploatacije, tokom i na kraju eksploatacije, u konturi eksploatacionog polja, svi infrastrukturni objekti kao što su putevi, kanali i nasip biće revitalizovani i vraćeni u prvobitni položaj i funkciju, navedeno je. Tokom i na kraju eksploatacije, ceo prostor će biti rekultivisan i uređen.
U cilju zaštite naselja Malo Bavanište i Beli Breg od razvejavanja peska i prašine, osim svih tehničko-tehnoloških mera zaštite i kontrole, već u prvoj godini će se zasadom formirati zeleni (šumski) zaštitni pojas, koji će se nakon završetka odlaganja peska, produžiti, odnosno podići i sa istočne i južne strane odlagališta.
Naručilac plana je Opština Kovin, nosilac izrade Odeljenje za urbanističke, građevinske i komunalne poslove, a obrađivač Javno preduzeće Urbanizam Pančevo.
(Kurir.rs/eKapija)