Održivo Strategija razvoja šumarstva definiše da se šumama održivo gazduje, da se održava njihova biološka raznovrsnost, unapređuje sposobnost
obnavljanja, vitalnost i njihov potencijal, da ispunjavaju ekološke, ekonomske i socijalne funkcije
Šumski kompleksi imaju veliki značaj u opstanku planete, živog sveta na njoj, ali i u životu čoveka. Šuma predstavlja prirodno bogatstvo i prirodni resurs čijim se održivim korišćenjem može ostvariti dobrobit za društvo u celini.
Šuma je obnovljiv resurs, a održivim i racionalnim gazdovanjem može se koristiti kroz vekove. Postojeća strategija razvoja šumarstva definiše da se šumama održivo gazduje, odnosno da se njima upravlja i da se koriste na takav način i u takvom obimu da se održava njihova biološka raznovrsnost, unapređuje sposobnost obnavljanja, vitalnost i njihov potencijal, da u sadašnjosti i budućnosti ispunjavaju ekološke, ekonomske i socijalne funkcije.
Ekonomski značaj šuma ogleda se u proceni opštekorisnih funkcija šuma u cilju ostvarivanja prihoda. Ekonomski značaj šuma može se sagledati u korišćenju drveta i drvnih proizvoda, kao i sakupljanjem, preradom i doradom nedrvnih šumskih proizvoda, gde između ostalog spadaju i šumski plodovi, lekovito bilje, jestive gljive i drugo.
Ekonomski značaj šuma
Vladimir Nikolić, samostalni savetnik u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i Upravi za šume, kaže da možemo reći da su ovo direktne koristi od šuma koje se mogu sagledati preko naplate krajnjim korisnicima usluga.
- Ekonomski značaj šuma je veliki, i sa stalnim porastom potrošnje drveta, kako u Srbiji tako i u svetu raste i ekonomski značaj. Drvo dobijeno održivim gazdovanjem predstavlja važan resurs i za sektor šumarstva i za sektor drvne industrije. Drvo predstavlja sirovinu za drvnu industriju, industriju nameštaja, sektor građevinarstva, hemijsku industriju, sektor rudarstva i sektor energetike, gde se kao ekološki prihvatljiv energent sve više koristi kao zamena za fosilna goriva. Procene pokazuju da će u budućnosti drvo predstavljati važan izvor zelene energije, imajući u vidu da korišćenje drveta kao goriva pozitivno deluje na smanjenje emisije gasova staklene bašte, kao i to da se korišćenjem drveta kao goriva smanjuje energetska nezavisnost jedne zemlje od uvoza fosilnih goriva. Pored činjenice da sektori šumarstva i drvne industrije učestvuju u bruto društvenom proizvodu sa oko 1,5 odsto, potrebno je naglasiti da su sa sektorom šumarstva povezani i drugi sektori u okviru kojih se vrši procena ekonomskih i ekoloških funkcija šuma. Ekonomski značaj šuma ogleda se i u ostvarivanju prihoda unapređenjem i razvojem različitih vidova turizma, imajući u vidu da su neki od naših najvećih turističkih centara locirani upravo u šumskim područjima, poput Kopaonika, Tare i Stare planine - kaže Nikolić.
Važnost šumskih ekosistema
Kada govorimo o ekološkom značaju šuma, u prvim decenijama novog milenijuma on prevazilazi ekonomski značaj šuma i ova razlika će sa promenama koje se dešavaju u prirodi sve više biti izražena. Ekološki značaj šuma ogleda se u njihovom uticaj na vazduh, vodu, zemljište, klimu, biljni i životinjski svet, kao i na prostor u celini. Na prvom mestu šume služe kao prečistač vazduha i činjenica da jedan hektar šume visokog porekla apsorbuje četiri tone ugljen-dioksida, dok istovremeno oslobađa tri tone kiseonika, govori o izuzetnoj važnosti postojanja šumskih ekosistema.
- Pored ovog, šume predstavljaju i svojevrstan filter za dobijanje pijaće vode i najveći broj izvora lociran je upravo u šumskim područjima, dok se njihova uloga ogleda i u zaštiti zemljišta od erozije. Takođe, jedna od najvažnijih ekoloških funkcija šuma jeste i ta da one imaju važnu ulogu u procesu kruženja nutrijenata, kao i da predstavljaju stanište za više od 80 odsto terestričnih vrsta biljaka, životinja i insekata - kaže Nikolić i dodaje:
- Na međunarodnom nivou šume su prepoznate kao ključna komponenta za održivi razvoj u budućnosti i za ublažavanje i prilagođavanje klimatskim promenama. Ovim se pred savremeno šumarstvo stavlja važan zadatak održivog gazdovanja šumskim ekosistemima u cilju ublažavanja i adaptacije na klimatske promene. Pravilan izbor vrste drveća kojima odgovaraju izmenjeni klimatski uslovi može obezbediti dugoročno osiguravanje pravilnog rasta i razvoja šumskih ekosistema, a uz to i zadovoljenje društvenih potreba u ekonomskom, ekološkom i socijalnom smislu.
Kurir.rs/ Dijana Glogonjac Foto: Shutterstock